Jak wpływać na to co dzieje się w mojej gminie
Demokracja nie dzieje się tylko w Sejmie czy Pałacu Prezydenckim.
Jej prawdziwa siła tkwi w tym, co dzieje się tu, gdzie mieszkamy – w naszej gminie, mieście, dzielnicy czy wsi. Każdy z nas może mieć wpływ na to, jak wygląda jego okolica, nawet jeśli nie jest jeszcze pełnoletni. Udział młodych ludzi w życiu publicznym to nie przywilej, ale prawo i szansa na współdecydowanie o sprawach, które ich dotyczą.
Młodzieżowa rada gminy – głos młodych w samorządzie
W wielu miastach i gminach w Polsce działają młodzieżowe rady gmin, powiatów lub miast. Są to oficjalne ciała doradcze samorządów, tworzone przez młodych ludzi – uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów. Ich zadaniem jest reprezentowanie interesów młodzieży, opiniowanie decyzji lokalnych władz i inicjowanie działań na rzecz młodych mieszkańców.
Członkowie młodzieżowych rad organizują akcje społeczne, wydarzenia kulturalne, kampanie ekologiczne, konsultują projekty dotyczące edukacji, sportu czy komunikacji. W wielu miejscowościach młodzieżowe rady współdecydują o wydatkach z tzw. budżetu partycypacyjnego przeznaczonego dla młodzieży.
Aby powołać młodzieżową radę, potrzebna jest uchwała rady gminy lub miasta. Warto zapytać w urzędzie, czy taka rada już działa, a jeśli nie – zachęcić władze do jej utworzenia. Ustawa o samorządzie gminnym daje ku temu podstawy prawne (art. 5b).
Udział w sesjach rady miasta lub gminy
Każdy obywatel – także młody – ma prawo uczestniczyć w jawnych obradach rady gminy lub miasta. To znakomita okazja, by zobaczyć, jak naprawdę działa lokalna władza. Sesje rady są otwarte, a porządek obrad publikowany jest w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP).
Można przyjść na posiedzenie, posłuchać dyskusji, a nawet zabrać głos – jeśli przewodniczący rady na to pozwoli.
Konsultacje społeczne – głos mieszkańców
Ważnym narzędziem są konsultacje społeczne, czyli proces, w którym władze pytają mieszkańców o zdanie w konkretnej sprawie – np. budowy skateparku, przebiegu ścieżki rowerowej czy planu zagospodarowania przestrzennego.
Każdy mieszkaniec, również niepełnoletni, może wziąć w nich udział, wysyłając swoje uwagi, wypełniając ankietę lub uczestnicząc w spotkaniu.
To właśnie w konsultacjach często rozstrzyga się, czy powstanie park, murale, nowe boisko czy biblioteka.